De verering van Peerke Donders van 1887 tot heden

De verering van Peerke Donders begint al tijdens zijn leven. Er wordt over hem gesproken als een heilige, als een eerbiedwaardige. Het proces van de officiële heiligverklaring van Peerke begint pas na zijn dood op 14 januari 1887.

Peerke Donders legde op 24 juni 1867 zijn kloostergelofte af. De overste van Peerke, J.B. Swinkels roemt Peerke dan al in een brief: '[P. Donders] heeft hier den naam van een heilige...'

Vanaf 1882 kreeg Peerkes confrater in Batavia de opdracht Peerkes gedrag op schrift bij te houden. Zijn overste in Suriname bleek in 1886 al over 'enige haren van den Eerbiedwaardigen man' te beschikken.

Op 14 januari 1887 stierf Peerke aan een nierontsteking. Op 15 januari 1887 werd hij begraven op de plantage in Batavia. In 1938 werd zijn houten kruis vervangen door een stenen monument.

Op 27 juli 1900 was zijn tijdelijke graf overgebracht naar de kathedraal van Paramaribo. Tot 27 januari 1921 bevond Peerkes graf zich achter de sacristie. Daarna kreeg het een centrale plaats voor het St. Jozefaltaar in de kathedraal. In 2010 werd Peerke ter gelegenheid van de restauratie en herinwijding van de kathedraal, herbegraven en bijgezet in een nieuwe graftombe, gefinancierd door de Stichting J. de Leeuw uit Loon op Zand.

Het proces van heiligverklaring verloopt volgens het kerkelijk recht. De beslissingen in dat proces worden door de Paus genomen. Eerste stap in dit proces is de eerbiedwaardigverklaring. Tweede stap is de zaligverklaring, waarvoor aangetoond moet worden dat een wonder is verricht. Als is aan te tonen dat de zaligverklaarde een tweede wonder heeft verricht, is het mogelijk dat de Paus besluit tot een heiligverklaring. Voor Peerke verloopt dit als volgt:
- Vanaf 1900 loop het proces tot zalig- en heiligverklaring.
- Op 14 mei 1913 wordt Peerke Donders door de Paus eerbiedwaardig verklaard, de eerste stap naar een heiligverklaring.
- Apostolische processen worden gevoerd in 1914, 1915, 1919, 1931 en 1936.
- De wonderbaarlijke genezing van het Tilburgse jongetje Lowieke Westland vind plaats op 7 november 1929. Lowieke was anderhalf toen hij geveld werd door een ernstige ontsteking in zijn rechterbeen. Kompressen met water uit de put van Peerke Donders hielden het gezwel koel. Vlak voordat Lowieke in het ziekenhuis een operatie zou ondergaan, bleek hij onverwachts plotseling kerngezond. Opmerkelijk, de medici stonden voor een raadsel. Dit raadsel is het enige kerkelijk goedgekeurde 'wonder' waardoor Peerke zalig is verklaard.

De plek waar Peerke Donders woonde voor zijn vertrek naar Suriname is een bedevaartsoord geworden. Velen vinden daar een plek om te bidden. Ook al is Peerke nog niet heilig verklaard, de plek staat toch bekend als het heiligdom aan de Heikant.
De Pater Dondersput wordt gezien als bron voor water met een veronderstelde miraculeuze kracht voor de eerste pelgrims. In 1900 is de put omgeven door een eikenhouten schutsel. Tevens werd er een bord geplaatst met de tekst: 'Het water van dezen Pater Dondersput was duizenden vromen pelgrims reeds tot nut; niet in 't water was de kracht gelegen maar het vroom gebruiken bracht den zegen'. De put is om onbekende redenen in de loop van de jaren vijftig gedempt. In 1923 werden de kapel en een stenen put gebouwd. De put is in 2004 gerestaureerd.

Het geboortehuisje onderging in 1931 een reconstructie. Het weefgetouw in één van de kamers van het huisje is afkomstig van de Tilburgse thuiswever Frans Robben (ca. 1880-1920). Deze werd in 1998 door het Textielmuseum in Tilburg gerestaureerd.

In 1933 werd het monument voor de ingang van het park geplaatst.

Gefinancierd door duizenden Tilburgers werden in 1937 de kruiswegstaties gemaakt. In 2004 werden deze gerestaureerd.

De openluchtkapel werd in 1982 gebouwd ter gelegenheid van de zaligverklaring van Peerke. In 2009 is deze kapel gesloopt om plaats te maken voor het Peerke Donders Paviljoen.

Op de 200e geboortedag van Peerke, 27 oktober 2009, was de opening van het Peerke Donders Paviljoen.

Patroonheilige voor de multiculturele samenleving



In 1914, 1915, 1919, 1931 en 1936 liepen er processen tot zaligverklaring. De uiteindelijke zaligverklaring vond plaats op 23 mei 1982 in Rome. De wonderbaarlijke genezing van het jongetje Lowieke Westland vormde hiervoor de basis. Sindsdien worden serieuze pogingen in het werk gesteld om Peerke heilig te laten verklaren. Daarvoor is een tweede wonder nodig. De Stichting Petrus Donders Tilburg heeft een speciale werkgroep ´heiligverklaring´, die in nauw contact staat met de vice-postulatoren mevr. Claudia Peters voor Nederland en dhr. Edgar Amanh voor Suriname.

Peerke toonde een grote betrokkenheid bij de slaven en de zieken in Suriname. Hij kent zowel in Suriname als in Nederland vele vereerders. Deze twee belangrijke aspecten zorgen ervoor dat Peerke wordt voorgesteld als patroonheilige van de multiculturele samenleving.